“Zuhaitz bat eginen duzue. Helburua hau da : zuhaitz hau zuen nortasun eta bizitzaren sinbolo bilakatzea. Horretarako, gure jatorriaz mintzatuko gara erroen bitartez : nondik gatozen, nor ditugun arbasoak, zer den gure kultura-nazioa. Enborrak, orain garena irudikatuko du : nolakoak garen—gure deskribapen fisikoa eta psikologikoa—non bizi garen, zer egiten dugun—kirola, musika, dantza...—. Zuhaitzaren adarrek, gure harremanak irudikatuko dituzte, gure lagunekikoak, gure familiarekikoak, bestelako harremanak, bizian markatzen gaituzten pertsonak. Hostoak, gure zaletasunak izanen dira : egitea gustatzen zaiguna. Eta fruituak, gure lorpenak : etorkizunari galdegiten dioguna. Zer izan nahi dugun, zer lortu nahi dugun.”...

Ane Ablanedo irakasleak Gelako basoa proiektua eraman du 2019an Donibane Lohizuneko Xantako kolegioko bosgarren mailako ikasleekin. Sormena da proiektuaren ardatz nagusia. Ikasleen arretaren eta motibazioaren sostengatzeko, sormen jarduerak lagungarri izaten ahal dira, erakargarriak baitira. Alabaina, ikasleak obra sortzen ari direlarik, haien gogoa ez da barreiatzen. Ikasleek euskara hautuzko ikasgaia dute eta gehienek A1 maila ere ez dute alde bat erdietsia. Proiektuaren bitartez, euskara ikasiko dute, hizkuntza nozioak, gramatika eta hiztegia erabiliz, baina modu praktiko eta atseginean, ia oharkabean.

Bi oreneko bost saio iraun du proiektuak : Nondik nator ? Nor naiz ? Zer egin nahi dut etorkizunean ? Nire pertsona maiteak... galdera hauen inguruan gogoetatu dute eta hitz egin. Eta hauen bitartez, deskribapena landu dute, etorkizuneko aspektuaren forma barneratu, deklinabide^? kasu batzuk baliatu... Gainera, lan bat eman dute zuhaitzen inguruan eta lotua den hiztegia ikasi. Nork bere zuhaitza egin dute ikasle guziek, paperez eta kartoiz. Zuhaitz bakoitza bere sortzailearen identitatearen irudi edo sinbolo gisa bilakatu da. Guzien zuhaitzak bildurik, gelako basoa sortu dute.

Ikasleengan jakin-mina eta interesa piztu du proiektuak nahiz eta batzuetan, sorkuntza prozesuak ez-ezagunak ematen duen beldurra sentitu : ikasleak eskatuko zaiena zer izanen ote den beldur dira hasieran. Harrigarria izan da ohartu ahal izatea zenbateraino den baliagarria sorkuntza lana ikasleak gogoa lanean bildurik ari daitezen. Oso baliabide gutirekin, denbora gehiegi inbertitu behar izan gabe eta euskara askorik jakin gabe, oso artelan ederra eta ikusgarria sortzen ahal dela frogatu ahal izan da. Eta horrek, ikasleen estimua handitzearekin batera, gainerako ikasleen interesa ere piztu du, protagonismo eta garrantzi berezia hartu dutelarik horrela euskarako ikasleek, eta euskara ikasgaiak berak. Beraz, norbanakoarentzat duen balioaz gain, besteen arreta biltzeko izan duen gaitasunagatik ere polita izan da proiektua gauzatu ahal izatea.

Ikus 2019ko azaroko Gelako leihotik artikulua Pantailarik gabeko 10 egunak
IKASOLAS