Gelako leihotik - Irakaskuntza koronabirusaren garaian (IKASOLAS)

« Euskara, jalgi hadi webera, euskara eskolatik etxera. »

Garai berezia izan dugu, lan sailean eta pertsonalki, eta irakasleen praktikak anitz aldatu dira egoerari egokitzeko. Horregatik, berripaper honen karietara, irakasleak nola moldatu diren agerian eman nahi dugu eta galdeketa labur bat bidali diegu irakasle guziei.
18 irakaslek erantzun dute, sare guzietatik (sare publikoa, sare giristinoa, Seaskakoa eta helduen irakaskuntzakoa), bai eta eremu guzietatik ere, Nafarroa Garaia barne. Maila guziak ordezkatuak dira baina kolegioko irakasleek dute gehienik erantzun.
Horra haien erantzunen bilduma. Lekukotasuna ekarri duten irakasleen hitzak dira. Aireko kakotxek solaskidearen aldaketa adierazten dute.

Bat-bateko egoerari buru egitea
“Une batetik bestera lan egiteko moldea arrunt aldatu behar izan genuen. ” “Bizi izan dugun egoera ez da aitzinetik gogoetatua izan. Ondorioz, gertatu den egoera pedagogikoa ez da egoera normala izan: bakoitza aritu da ahal zuen bezala, formakuntza berezirik gabe, bere lanari usaian baino baldintza txarragoetan dedikatuz.” Hala ere “harritua izan naiz ikusiz ekiparen erreaktibitatea eta ikustea hor zirela ez uzteko ikasleak laguntzarik gabe.”

Hastapenean bereziki, lan handia izan da
“Etxealdiaren lehen egunetan zaila izan da lan egiteko modu berri bat atxematea, ikasleek ongi ulertuko eta segituko zutena.” “Zailtasunik handiena tresna egokiaren kausitzea izan da. Lankideen aholkuak entzun ditut edo proposamenak irakurri webgune berezietan. Halere, doakotasuna, pribatutasuna eta helburu didaktikoa bateratzen duten aplikazioen atzemateak bereizketa-lana eskatzen du.”
“Etxealdiko lehen hiru asteak laino ilun batean oroitzen ditut, denboraren nozioa galdu nuela uste dut, telelana antolatzeak jaten zidan denboraz gain. Zailtasun nagusia denbora neurtzearena izan da niretzat, ez bainuen moztea lortzen, eta edozein momentotan edozein galderari edo kezkari berehala erantzuten bainion, tenoreari edo jai egunari kasurik egin gabe, etxe batzuetan zaila baitzen gurasoentzat irakasle lana ere eraman beharra. Baina beharrezkoa zen nik uste egoera bitxi horretan segurtasuna neurri batean eskaintzea.”
Zailtasun gehiago haur ttipiak dituztenentzat: ““Haurren zainketa etxean eta telelana ez dira bateragarriak;”

Tresnen eta antolaketaren aldetik
“Arazoetarik hasteko, ez ditut buruhausteak ikasleekin ukan baizik eta internetekin, aste oso batez arrunt moztua izan baita konexioa eta konpondu ondoan ere bizpahiru astez noiznahi konexiorik gabe gertatu bainaiz. Batzuetan, erotzekoa.” “Etxealdi denboran eta deskonfinamendu garai horretan, haurren materialaren prestatzeko (kantu, istorio, bideo...) eta familiekin loturaren atxikitzeko, tresna informatikoek eta numerikoek nire praktikan garrantzi askoz haundiagoa ukan dute (ordenagailuak, tauletak, argazki tresnak, sareak,…)” “Honek guztiak sekulako lan karga suposatu du.” “Distantzian lan egiteak denbora askoz gehiago eskatzen du kurtsoen prestaketan eta ikasleen arteko ahozko elkarrekintza ez dut batere landu edo oso guti klase birtualen denboran.”
“Oreka biziki hauskorrean [aritu gara] eduki pedagogikoak proposatzeko gurasoak gehiegi beldurtu gabe - lan gainkarga handia eduki irisgarriak (bai ikasleentzat, bai gurasoentzat) gauzatzeko menderatua ez den hizkuntza bat irakatsi nahian.

Elkarlan handia irakasleen artean
“Eskolako lankideekin eta beste eskoletako lankideekin anitz partekatu dugu mailez eta hori baliagarria eta lagungarria izan da. Batzuek aplikazioak, webguneak partekatu dituzte, beste batzuek erakutsi digute nola atxiki duten harremana familiekin… Beraz hortik ideia anitz hartu ditut. Milesker lankideei !”
“Anitz ikasi dut informatika mailan; euskarazko irakasleen padlet bat sortzea, bikaina zen: irakasle anitzek gure lanaz elikatu dugu eta espero dut tresna hori erabiltzen segitzen ahalko dugula.”

Ikasleentzat
“Ikasle eta gurasoekin etengabeko komunikazioan egon behar izan dugu ikasleak ez "deskolgatzeko".” “Ikasle gehienek biziki xintxoki segitzen dute, kontuan hartuz ez direla haiek ere beti baldintza hoberenetan aritzen.” “Harritu naute ikasleek, autonomia maila polita erakutsi dute eta serioski lan egin dute, eta bistan dena bakoitzari merezi izan duen arreta ematen saiatu naiz. Distantziak paradoxikoki hurbiltasunari leku gehiago eman dio; ikasleek beren bizipenen berri ematen zidaten, neuk mezutxoak igortzen nizkien animatzeko, goraipatzeko...” “Kasu batzuetan konfinamendu garaiko distantziak hurbiltasuna sortu du guraso, ikasle eta irakasleen trukaketan, elkarrengana naturalkiago eta maizago jotzen baitugu. Haur batzuentzat egoera hau onuragarria izan da, bakarka lan eginez bakoitzak bere erritmoan lan egin ahal izan baitu, guraso baten laguntza hurbilagoarekin eta ikaskideen begiradaren presiorik gabe.” “Distantziaz izanik ere, ikasleekin harremana pertsonalagoa izan da. Klasean ez da beti errexa ikasle guztien dudei erantzutea, batez ere taldea handia bada. Mezuen bidez, ikasleek beren dudak helarazten zizkidaten, eta ahal bezain zehazki erantzuten nien.” “Zailtasunetan ziren ikasleak lotu dira lanari.”

“Beste ikasle batzuen kasuan aldiz, astez aste, laneko erritmoa eta motibazioa murriztuz doaz, eta etsipen eta frustrazio sentsazioa aldiz, handituz.” “Mirakuluzko tresna numeriko horiek guziek, ez dituzte sekulan zuzeneko harremanak ordezkatuko. Gelako bizia behar-beharrezkoa da ikas prozesuan, irakaslearen hurbiltasunak segurtasun bat ekartzen baitio ikasleari, eta lagunen elkarrekintzari esker motibazioa sustatua delako. Ene ustez, tresnen bitartekaritzak zentzua kentzen dio gure lanari.” “Distantzian lan egiteak ikasleekin sortu harremana ahultzen du eta afektibitatea galtzen da. 6.ekoekin bereziki kaltegarria izan daiteke. Jestuak eta ikusmena biziki garrantzitsuak zaizkit ikasleekin komunikatzeko. Horrez gain pentsatzen dut taldeak eragin oso baikorra izan dezakeela ikasleen motibazioan.” “Haurrekin urruntasunean den harremana da frustrazio gehien sorrarazi didana. Izan ere, idatziz komunikatzen badugu ere, muga zurrunak daude. Batetik, azpiegiturak huts egin dezake. Internet sarean etena izatea aski da dinamika guztia zangoz gora jartzeko. Bestalde, ihardesteko eta elkar ulertzeko berehalakotasun eskasiak suntsi dezake ikas-prozesua, ikaslea nahiz erakaslea horren bahituak direla. Ondorioz, hastapeneko karra emeki-emeki akitzen joan da eta baliabiderik gabe gelditu naiz zenbait ikasleren berriz motibatzeko, aitzina segi dezaten.” “Zuzenketak/azalpenak ematea goxoago da presentzialean, denei azaltzen baita eta baten galdeari egin erantzuna, ikusten baita segidan ulertu dutenetz ala ez arras/batere ez, zuzenketa/ohar "larri-garrantzitsu" eta "arin-bigarrenkariak" gehiago bereizten dira (idatziz iduritzen zait zailago desberdintasun hori markatzea, eta dena larri gisa jasotzen dutela iduritu zait, urduritasuna sortuz ” “Urrundik, ez da bat-bateko emoziorik edo umorerik, ez da ikasleekin konplizitatea sortzen duen inpliziturik erabiltzen ahal, dena modu neutro, esplizitu eta arrazional arrazionalean aurkeztu behar da, eta hori aspergarri edo akigarri izan daiteke.”
Argi da “konfinamenduak handitu dituela jada existitzen ziren zailtasunak/desorekak.” Gainera, “haur batzuen berririk ez...” Haur batzuekin “komunikazio arazoak izan ditut, ez baitzuten lana itzultzen, ez eta mezuei erantzuten (gurasoek berdin). Telefonoz deitu ditudan bi familiek ez dute erantzun. ”

Burasoekilako harremanak
“Nahiz eta ikasleek hasieratik baikorki erantzun diguten, beren-gain hartuz autonomia eta ikasteko ardura berri bat, gurasoentzat lan ikaragarria suposatzen du seme-alaben laguntzeak eskolako lanetan. ” “Buraso anitz ohartu da irakasle izatea egiazko ofizioa dela.” « Buraso gehienekin harreman hurbila atxiki dugu, telefonoz edo epostaz komunikatuz. » « Harreman onak sortu dira burasoekin, eskerrak errezebitu ditugu, galderak, beren egunerokoa kondatzen ziguten…” “Gurasoengandik hartzen nituen konfiantzazko mezuak izugarri lagungarri izan zaizkit. Egoera larri horretan elkartasuna sentitu dut, lankideengandik (bikainak dira zinez!) eta gurasoengandik. Gure arteko lotura azkartu dela erranen nuke.”
“Beste aldetik zaila izan da familia batzuekin (gutti izan dira) harremana atxikitzea, ez didate berririk eman.” “Familiei idatzizko mezuak igorri dizkiet erregularki baina gurasoekin harreman guti izan dut nahiz eta mezuak idekiak eta irakurriak izan diren gehiengoarentzat..

Euskararen egoera
“Nola egin gure ikasleak euskalduntzen segitzeko, hizkuntza maila aberasteko, etxe batzuetan euskara guti entzuten eta mintzatzen delarik?” “Guraso zenbait entseatu dira haurrei euskara entzunaraztea bederen, haatik batzuek (euskaldunak izanik ere) euskara aski errazki baztertu dute.”Familia batzuek sare elebiduna utzi nahiko dute krisia pasatu eta gero”
Aldiz
“Buraso batzuk erran didate bideoen bitartez, familian euskara ikasten zutela, euskara gehiago etxean sartu zela eta beren haurrekin bestelako harremana sortu zutela.” “Euskara lantzeko, hetsialdi egoera horrek ez gaitu lagundu baina irudimena eta teknologia berriak uztartuz, haurren arteko loturak azkartuz, euskara ez da baztertua izan. Ikasle batek idatzi zidan, apiril erditsuan:
« Euskara, jalgi hadi webera,
euskara eskolatik etxera. »”

Irakaskuntza nola ikusia den.
“Kezka gogorra sortzen dit irakaskuntza zenbateraino gutsietsia izan den ikusteak. Konfinamenduan, “segitu” behar zen, eginahalak eginahala. Deskonfinamenduan, haurrei “ongi etorria” egin. Hiru hilabetez, egoera sanitarioak eta sekuritarioak gaina hartu dio haurren ikas-prozesuari, haien ongizate psikologikoari edota ongizate emozionalari. Irakasleak irakaste funtzioaz desjabetuak izateko irriskuaz eta horrek geroan har lezakeen formaz zinez kezkatua naiz.” “Zailtasun moral handi bat bezala ikusi dut hierarkiak erakutsi duen mespretxu izugarria irakaskuntzarendako. Gure hierarkiak oro-numerikorantz pusatu nahi gaituela iduri du, eta hori ez dut begi onez ikusten. Ikaratzen nauena da ikustea Estatua prest dela gazteriaren formakuntza intelektual eta psikosoziala sakrifikatzeko, gazteak zaindegi higienista bihurtu ikastetxeetara igorriz, ekonomiaren izenean, hots burasoak lanera joateko libro izan daitezen.”

Esperantza
“Ikasgelan baino lan baldintza kaskarragoak izan ditugula, hala ere irakaspen interesgarria izan da, eta aurrera begira bestelako hezkuntza sistema batean nola murgildu hausnartzeko aukera eman digu.” Baina “espero dut laster klasera itzuliko garela, ikasleak beren lagunekin, irakasleekin eta euskararekin berriz harremanetan sartzeko.” “Argi baino argiago gelditu zait nire lanak “presentziala” deituriko moldean hartzen duela bere zentzu osoa.”
“Esperantza dut hemendik aitzina gizarte soilak balio gehiago emanen diela irakaskuntzari eta irakasleei, eta jendarte xeheak bat eginen duela gazteria ahal bezain ontsa laguntzeko eta begiratzeko, jendetasunari dagozkion balore askatzaileak sustatuz haien baitan,” “haurraren ongizatea baita inporta zaiguna, ororen gainetik, bai irakasleoi nola gurasoei.”

Milesker beren lekukotasuna helarazi diguten irakasleei:
Marie-Claire, Katixa, Pablo, Elise, Sylvain, Patxi, Paxkal, Amaia, Nelly, Marie, Beñat, Mikel, Benoît, Camille, Eztitxu, Itziar, Amaia, Maddi

IKASOLAS