MMH CM1, Ikasgaien kaiera, 35. or. (1)

Bideoa deskargatu
Bideoa frantsesez
Fitxa pedagogikoa frantsesez
Transkripzioa

Transkripzioa

Zatikiak zenbaki hamartar gisa idaztea

 E, aprendiz! So egizu! Ene laguna da, Ulertezina sorgina. Eta hori, bezero bat da,
maiz ikusten ditugun horietarik. Ileen agerrarazteko edari magiko bat behar du.
Errezeta errazu otoi. Gogoan duzu, agian!

 Bai! Kaskoan ilearen agerrarazteko edaria. 10 unitate edariren egiteko, ontzi batean nahas,
3 unitate bare lirdinga, eta bi hamarren gatu beltz mustatxa zuku. Gaineratekoa urez bete.

 Ui! Arazo bat bada... Errezetaz segur zara?

 Edari magikoen liburuan so eginen dut, balekibale. A... liburuan, idazkera hamartarrez idatzia da,
ez idazkera zatikiarrez.

 A bai! Ximuni esker da hori, sorgintza konfederazioko heroiari esker.

 Ximun? Simon Stevin matematikariaz ari zara?

 Bai, hori da, Simon Stevin! Hamaseigarren mendean ohartu zen merkatariek zailtasunak zituztela zatiki hamartarrekin kalkulatzeko. Orduan, zatiki hamartarren idazteko beste molde bat asmatu zuen. Zenbaki berak ziren, baina idazkera sinpleagoan adieraziak.
Hitzartu araua baizik ez da.
Idazkera hamartarra Simon Stevini esker sortu zen eta gaur egun oraino erabiltzen dugu.
Errezetan, osagai^? bat ahantzi dut nik uste.
Berriz hasten naiz: 3 unitate bare lirdinga, eta bi hamarren gatu beltz mustatxa zuku.

Bi hamarren zatikia berdin zero kakotx bi zenbaki hamartarra. Hola irakurtzen da: 0 bateko eta 2 hamarren.

 Kakotxak parte osoa eta parte hamartarra bereizten ditu.

 Eta ez ahantz: 4 ehunen adarbakar negar. Lau ehunen zatikia berdin zero kakotx zero 4 zenbaki hamartarra. Hola irakurtzen da: 0 bateko eta 4 ehunen.

Eta hola, idazkera hamartarra asmatua izan baita, eta errezetak liburutan behar bezala idatziak, sorginen bezeroak uros dira!