Fikzioa da nobela, baina ez da hargatik gezurra. Irudimen narratiboari esker egokitzen dira tertulian Aitzol eta Zuloaga, Orixe eta Baroja, Mirande eta Krutwig ; gerla aurreko denborak dira eta gerla osteko sasoia.
Mirakontxako salatik Euskal Herriaren gertuko historia begiratzen da malenkoniaren grisurarekin. Euskaldunon betiko grinak dira hitzbide. Betiko egia eta gezurrak.
Aise eta irrikiz irakurtzen den nobela honetan, L. M. Mujikak iraganaren irudi ironikoa marratzen du. Agian euskaldunon historia izan zitekeen besterik, baina zinez gertatu zaiguna ulertzeko, premiazkoa da fikziozko solasaldi hauetan esanak eta esan gabeak distantziaren argitasunarekin irakurtzea.