Euskararen esparruan Kritika Litetarioaren saila era sistematiko batez lantzen da egun —unibertsitate-guneetan, bereziki—, eta hainbat ikertzailek dihardute arlo espezializatu horretan beren emaitzak argitaratzen. Euskal literaturgintzak bazuen gogoeta akademiko sosegatu eta arrazonatu baten beharra, eta, oraindik egitekotik aski baden arren, badirudi diziplina honek erdietsia duela heldutasun nahikoa, autonomia osoz joka dezan.
Oroimen historikoari berea aitortuz, gogoratu behar da, halere, lehendik ere izan direla euskal estetikaren inguruan beten gogoetak mamitu dituztenak. Liburu honetan, hain zuzen, gerra urrean Aitzolek, Lauaxetak eta Orixek landu zituzten saioak biltzen dira, adierazgarriak bezain oinarrizkoak orduko euskal literaturgintzaren nondik norakoa ulertzeko.