«Euskal Herria Erroma baino luzaroago berotu dau eguzkiak. Zer egin behar dogu hain izen ederra odolean darabilgunok? Gaurko handikikume edo diru-jaube ibiltari askok legez, txapelaren bekoki-aldean E handi bat ipini? Ezkaizan txotxolotu. Izena baizen goian izatea euki ezin badogu, ez inori esan antxinako euskaldunen ondorengoak gareala.
Bizkortu nahi badogu, lehenak erakutsi beigu etorkizuna; inok eztau, sagarrondo bat sendauteko, landara erdi usteldu bat lehengoari eztitu edo mentauten. Geure lantegi, ikastegi ta jolastegiak eztitu behar badira, goazan mentu-bila ez hurren dagozan tokira, onenak dagozanera baino.»
R. M. Azkue, 1899