Hedabideetako kalaka gogaikarriak euskal nazioaren muin-muineko auziak argitu ordez nahastu egiten dituelakoan, sasia garbitzeari ekin dio egileak, abertzaleen artean euskarak zer leku hartzen duen aztertzeko, batik bat. Ohiko ezker-eskuin edo epel-gori banaketen ordez, beste bat jotzen du Odriozolak funtsezkotzat.
Bere hitzetan esanda: "sokaren mutur batekoak estatuaz eta burujabetasunaz mintzo zaizkigu liluraz gainezka, auzitan dagoen nazio-eredua, nazioaren izaera, batez ere nazio politikoa izan behar duela aldezteko. Beste muturrean tiraka dabiltzan euskaltzaleek, aldiz, nazioaren alde bakarreko definizio hori ez dute berretsi nahi inondik ere. Ez dute uste nazio politikoak gaurko testuinguru soziolinguistikoan eta kulturalean euskal nazio kulturala eta linguistikoa sortzeko berezko gaitasunik daukanik. Euskal nazio politikoari uko egin gabe, jakina, baina euskal nazio linguistikoa eta kulturala dute amets".
Zorrotz aritu da egilea bere ikuspegiaren defentsan, euskal kultura eta politikako hainbat lekukoren hitzak jorratuz eta kritikatuz, batekoak eta bestekoak gupidarik gabe astinduz eta xaxatuz: "Eta zuek, eskuineko eta ezkerreko abertzaleok, uste zenuten ezetz, euskara ere nazio-identitatearen egituran gainerako osagaien pareko eta gisako zela. Nazio-identitatearen "beste" faktore bat zela. Ez zela gainerako ezaugarriak euskal bihurtzen zituena, ez zela guztien buru eta lema izan behar zuen goiburua. Euskarazko prozesurik gabe, ordea, ez dago euskal eraikuntza nazionalik. Ezinezkoa da. Hori izan da, zoritxarrez, zuen porrotaren arrazoia. Hori izan da nazio euskaldunaren gainbehera". Dudarik gabe, euskaltzale nahiz abertzaleei oro har zer pentsatua eman beharko liekeen liburua.