1984an hasita, dozenaka euskal herritar deportatu zituzten itsasoz bestaldera. Egun, han jarraitzen dute askok. Alfonso Etxegarai da horietako bat.
Sao Tomen deportaturik dagoen Alfonso Etxegarairen eta haren bikotekide Kristian Etxaluzen bizipenen inguruko film dokumentala egiten ari dira, datorren udaberrian zinema aretoetan aurkezteko asmoz.
"Itsasoaren alaba" film dokumentalak bide bat zabaldu du, eta horren jarraipentzat har daiteke Etxegarairi eta Etxaluzi buruzkoa, trilogia baten bigarren atala izan daitekeena.
Aurten 25 urte bete dira Frantziak Oparraldean bizi ziren lehen errefuxiatuak deportatu zituela. Bost urtean 50 bat lagun deportatu zituzten, eta oraindik dozena inguru deportatu daude, gatazka konpontzeko zain, etxera itzultzeko.
Depportatua zigor bat betetzen ari da, baina inongo epaitegitatik pasatu gabe, defentsarako eskubideriik gabe.