Erdi Aroan, Gipuzkoa eta Nafarroa bereizten dituen gaizkileen muga tirabira, borroka, liskar eta guduen lekua izan zen, eta hainbat erreferentziaren bitartez geratu da inguruko herrien memorian. Leitzan gogoan dute «lapurren bidea». Olaztin bada kontrabandisten pasabidea deitzen diotena. Gorritin monumentu bat eraiki zuten, oinaztar gipuzkoarrek mendekuz gau batean erretako gazteluaren defentsan hildakoen omenez. Tolosan Beotibarko gudua gogoratzen da. Lesakan dokumentu bat agertu zen, Oiartzungo ganboarrek (ugartetarrak), teorian Nafarroaren aldekoak zirenek, herrian egindako triskantzei buruzkoa.