Literaturan aipameneko urteak iraganik eta ekharri dauzkoten nahigabeak, 1762-ean Emile eta Contrat social-en ondotik kondenatua, "filosofo" lagun ohiek baztertua, Suizatik Angeleterrara ibili ondoan, Jean-Jacques Rousseau (1712-1778), gerizapen handi batzuen azpian, Parisen jartzen da 1770-tik 1778-ra. Hor ditu, egiazki nor den ezagun-arazi nahiz egin dituen liburuen (Aithormenak 1771) sail berean, Ibilkari bakartuaren ametseriak hasten, eta 1778-ko ostaroan uzten, azken ilabeten bizitzera joaiteko Ermenonville-en Girardin-go markesaren gerizan. Parisen eta hango ingurune orduan baserritarretako ibilaldi zinezkoen estakuru, den izanaran, munduaren, moralaren ala bere aldera dituen gogo-sendimenduen iker eta argitzeko xedetan abiatzen da. Gizartearekin harreman guziak behin betikotz hautsirik, zoriona eztu bere baitan baizik bilatzen, orhoitzapen onetan, naturalezari behatzean, haraindiko mundu bateko itxaropenean. Moralazko ikermenak eta "orotako zimarku" baten sendimendu ezin baztertuak baderamate batzuetan burxoratzerano, eta irakurlea harekin. Badira ere hor, belargintzan eta naturalezari beha egoiteko atsegin lañoen aipatzean, erromantismo atzineko literatura frantzeseko orrialde ederrenetarik batzu.