1. Herta Muller-ek (Timis, 1954), 2009ko Nobel saridunak, sona handiko sari hau jaso baino bi hilabete lehenago argitaratu zuen Hatsaren kulunka, eta hauxe da haren orain arteko azkeneko lana. Ez da ohikoa Jokin Zaitegi Itzulpen Sarian Nobel saridunaren azken lana aukeratzea itzultzeko, eskuarki idazlearen iraganeko obra prestigiotsuren bat hautatzen delako, baina, ziur asko, Hatsaren kulunka-ren beraren izaera bereziak eta berritasunak bultzatuko zituen sariaren antolatzaileak liburu hau aukeratzera.
2. Sormen literaturan, narratiboaz ari naiz, badaude irakurketa bakarreko liburuak; ez dute zertan txarrak izan, baina irakurketa bakarrekoak dira; zentzu bikoitzean, betiere: lehen irakurraldian euren mami osoa ematen dizutenak, eta bigarren irakurketarik eskaintzen ez dutenak. Baina hizkuntza bateko sistema literarioaren osasun-maila ematen dute horrelakoek: zenbat eta gehiago argitaratu, merkatura heldu eta irakurri, neurri horretan erran dezakegu sistema horrek ur gainean igeri egiten hasi behintzat egin duela...