Labur bezain interesgarria den panfleti hau, XIX. gizaldiko azken urteetan idatzia izan zen, bere garaiko euskal ideologien arteko gatazka ezin hobeto islatu eta adierazten dira bertan. Liberalismoa eta integrismoaren arteko borroka honetan elizak euskal gizartean izan zuen garrantzi aparta eta eragilea ezin hobeto nabari dira. J. I. Arana bere garaiko euskal poetarik ezagunena izateaz gain, ideologiaren esparru gatazkatsuan ere ez zen atzera gelditu.