Baigorriko ibarrak mendeetan garatu dituen artzaintzak eta laborantzak izkutuan atxiki dituzte antzinako meategi eta burdingintza jardunen aztarnak, lekuko biztanleen oroitzapenetatik eta bisitarien begi-bistatik kenduz. Orain dela urte zenbait, historialari, arkeologo eta espeleologo batzuk elkartu ziren Banka herriaren oinarri izan den leku aipagarri horren ezaugarriak azaleratzeko. Kobre eta burdinaren inguruko giza abentura bat izan zen, bere zailtasunekin. Baina abentura horrek mea ateratzeko eta burdina ekoizteko erabiltzen ziren tekniken lekukotasuna uzten digu. Hori da hain zuzen, liburu honetan eskaintzen dizuegun historia : aran horren historia ahantzia, berezia, eta ez ohizkoa, gertakariek eta ezustekoek aberastua.