36ko Gerra Zibilaren atarian, guardia zibileko detektibe bat bidali dute Lekunberrira hilketa bat ikertzera. Hantxe ezagutuko du pertsonaia bitxi bat, herriko aguazila, eta haren bizitza kontatuko digu, zeina korapilatzen baita, azkenean, hilketarekin eta gerra hasi berriarekin. 

“Arrasto baten atzetik bidali naute Iruñetik Lekunberrira 1936ko uztail itogarri honetan, Sanferminen ostean; goardia zibileko detektibea naiz, uniformerik gabe ibiltzen direnetakoa, nondik informazioa aterako. Dohain berezia dut harremanetarako, berehala lortzen dut jendearen konfiantza. Dena dela, gauzak nahasirik dabiltza herrialde honetan, munduan ere bai aspaldian, jendea aztoratuta, gorrotoa nonahi, eta edozer gerta daiteke, beste gerra bat agian; erreketeak antolatzen ari dira alde guztietan, eta jende armatua daukate edozertarako prest”.